11 września 2003 r. w domenie .pl zarejestrowane zostały pierwsze nazwy ze znakami narodowymi. NASK wprowadził taką możliwość jako pierwszy rejestr w Europie.

Domeny IDN (ang. internationalized domain name) to inaczej nazwy wykorzystujące litery i znaki diakrytyczne charakterystyczne dla danego alfabetu narodowego. W przypadku języka polskiego są to m.in. ą, ę, ć, ż itp. W przypadku języka niemieckiego takimi znakami są m.in. ä, ö czy ß. NASK, rejestr polskiej końcówki krajowej, wprowadził możliwość rejestracji takich adresów jako pierwszy na naszym kontynencie. Przypomina o tym Paweł T. Goławski w okolicznościowym wpisie na łamach serwisu DNS.pl. 11 września mija osiemnasta rocznica wprowadzenia tej funkcji przez rejestr „peelki”.

Jak wprowadzano domeny IDN

Jak zaznacza Goławski, nowe rozwiązanie było możliwe „dzięki mocnemu zaangażowaniu pracowników Działu Domen NASK w prace nad standardem rejestracji domen IDN i jego implementacją”. Przyczyniło się do niego również uruchomienie w marcu 2000 r. systemu Registry, umożliwiającego automatyczną rejestrację i obsługę nazw w domenie .pl z wykorzystaniem protokołu EPP.

Z początku domeny IDN były nowinką technologiczną. Możliwość ich praktycznego zastosowania była ograniczona ze względu na ówczesne parametry przeglądarek internetowych i programów pocztowych. By tego typu aplikacje poradziły sobie ze znakami narodowymi, konieczna była instalacja odpowiednich wtyczek. Do pewnego stopnia na podobnej zasadzie wygląda dziś sytuacja z tzw. domenami blockchainowymi – do ich obsługi przez wybrane przeglądarki również niezbędna jest instalacja odpowiednich plug-inów.

Od ogonków do cyrylicy

Wprowadzanie domen IDN przez NASK przebiegało stopniowo. Na początku rejestr zaoferował możliwość rejestracji „znaków z ogonkami” w domenie .pl, następnie rozszerzył ją na subdomeny .pl, takie jak .com, .org.pl czy .waw.pl, później umożliwił rejestrację adresów ze znakami diakrytycznymi innych alfabetów narodowych, m.in. niemieckiego, francuskiego, hiszpańskiego czy czeskiego, a w końcu zaczął wspierać również znaki alfabetów niełacińskich, takich jak grecki, hebrajski czy cyrylica. Obecnie w domenie .pl utrzymywanych jest ok. 28 tys. adresów IDN. Stanowią one 1,12 proc. wszystkich nazw zarejestrowanych w tym rozszerzeniu.

Domena IDN to tak naprawdę… dwie domeny

Warto przypomnieć, jak wygląda działanie nazw IDN od strony technicznej. De facto mamy do czynienia z dwiema domenami, z których jedna występuje w formie odpowiadającej nazwie języka naturalnego, a druga stanowi ciąg znaków w standardzie ASCII, obejmującym litery alfabetu łacińskiego (bez znaków diakrytycznych), cyfry oraz myślnik – w sumie 127 znaków. Znacznie większe możliwości od ASCII ma system Unicode, który obsługuje aż 2 147 483 647 znaków, w tym znaki alfabetów niełacińskich. Gdy wpisujemy w pasek adresu domenę z nazwą języka naturalnego, np. kraków.pl (Unicode), jest ona tłumaczona za pomocą kodu punycode na ciąg znaków w standardzie ASCII zrozumiały dla systemu DNS, w tym przypadku xn—krakw-3ta.pl.

Dlaczego warto rejestrować domeny IDN?

Warto pamiętać, że rejestrując domenę, której nazwa zawiera znaki narodowe, dobrze jest zadbać o zabezpieczenie jej w co najmniej dwóch wariantach: bez znaków narodowych (non-IDN) i ze znakami narodowymi (IDN). Internauci często wpisują w pasek adresu nazwy bez znaków narodowych i wiele osób taki wariant domeny traktuje jako podstawowy. Z drugiej strony, prowadząc działalność biznesową online, niekorzystnie byłoby dopuścić do sytuacji, w której pod adresem IDN będzie działał zupełnie inny serwis niż pod adresem non-IDN, w którym funkcjonuje nasza witryna.

Tagi: .pl, IDN, NASK, non-IDN